De pijpbloem (Aristolochia clematitis) is een kruidachtige, overblijvende plant die behoort tot de pijpbloemfamilie (Aristolochiaceae). De plant heeft een licht fruitige geur. De plant kwam oorspronkelijk alleen voor in het Middellandse Zeegebied, maar heeft zich vandaar verder over Midden- en West-Europa uitgebreid. De plant komt voor op droge, voedsel- en kalkrijke grond langs heggen, bosranden en dijken. Sommige groeiplaatsen in Nederland zijn eeuwenoud.